Μέλισσα ή Μελισσόχορτο Ελληνικό

Aug 9, 2021 | Αρωματικά φυτά

Μορφολογία: Είναι αρωματική, πολυετής πόα με τριχώματα και ανορθωμένους πολύκλαδους βλαστούς που διακλαδίζονται και φτάνουν σε ύψος τα 130 cm. Τα φύλλα είναι ωοειδή, με περιθώρια που φέρουν αποστρογγυλεμένους ακιδωτούς οδόντες. Τα άνθη αναπτύσσονται σε σπονδυλωτή ταξιανθία (6-10 άνθη ανά σπόνδυλο), με βράκτια και βρακτίδια. Η συμπέταλη στεφάνη είναι λευκή ή ωχρορόδινη.

Ανθοφορία: Ανθίζει από τον Ιούνιο έως το Σεπτέμβριο.

Εξάπλωση και βιότοπος: Είναι αυτόχθον φυτό στην νότια Ευρώπη, τα Βαλκάνια και παραμεσογειακές χώρες έως τον Καύκασο και έχει εγκλιματιστεί ως αλλόχθον σε αρκετές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτοφύεται σε υψόμετρα από 0-900 m και απαντά σε δασικές εκτάσεις και θαμνότοπους, σε ρυάκια και υγρές θέσεις σε πλευρές δρόμων και καλλιεργούμενες εκτάσεις.

Πολλαπλασιασμός: Χρησιμοποιείται αγενής πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα και υπόστρωμα ριζοβολίας με μίγμα τύρφης και περλίτη (1:3). Χρήση ορμόνης ριζοβολίας ΙΒΑ συγκέντρωσης 2000 ppm δίνει ομοιόμορφα ανεπτυγμένο ριζικό σύστημα και συγχρονισμό ριζοβολίας. Η διατήρηση των μοσχευμάτων γίνεται σε υδρονέφωση (90% σχετική υγρασία) για τουλάχιστον 14 ημέρες. Ο εγκλιματισμός των ριζοβολημένων μοσχευμάτων γίνεται με σταδιακή μείωση της σχετικής υγρασίας σε διάστημα 15 ημερών.

Προετοιμασία εδάφους στον αγρό: Απαιτείται βαθύ όργωμα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Σε περίπτωση συμβατικής καλλιέργειας, απαιτείται λίπανση (50 kg/στρ) με λίπασμα σύστασης σε Ν-Ρ-Κ, 11-15-15. Για βιολογικές καλλιέργειες μπορεί να χρησιμοποιηθεί καλά χωνεμένη κοπριά ή σκευάσματα εγκεκριμένα για βιολογικές καλλιέργειες. Ψιλοχωμάτισμα θα πρέπει να προηγηθεί της φύτευσης.

Εποχή – πυκνότητα φύτευσης: Η φύτευση γίνεται μέσα φθινοπώρου, μετά τις πρώτες βροχές ή εναλλακτικά στις αρχές άνοιξης, μετά το πέρας των παγετών. Η πυκνότητα φύτευσης είναι 3.200 – 4.000 φυτά ανά στρέμμα (0,70 έως 1 m μεταξύ των γραμμών και 0,30 – 0,40 m επί των γραμμών). Οι αποστάσεις μεταξύ των γραμμών καθορίζονται από τα καλλιεργητικά εργαλεία των παραγωγών.

Εδαφικές απατήσεις – Λίπανση: Προσαρμόζεται σε ποικίλα εδάφη με καλή στράγγιση και προτιμά εύρος pH 6 – 7,5. Απαιτείται αζωτούχος λίπανση σε δύο δόσεις (περίπου 10-15 μονάδες), μια τον Φεβρουάριο πριν την έναρξη της βλάστησης και μια μετά την πρώτη κοπή. Η λίπανση καλύτερα να εφαρμόζεται με το νερό της άρδευσης. Σε περίπτωση βιολογικής καλλιέργειας χρησιμοποιούνται ανάλογα σκευάσματα εγκεκριμένα
για βιολογική καλλιέργεια.

Άρδευση: Εξαρτάται από την περιοχή καλλιέργειας (γενικά έχει αυξημένες ανάγκες νερού). Συνίσταται η φύτευση σε ποτιστικά αγροτεμάχια και η άρδευση με σταλακτοφόρους σωλήνες. Άρδευση θα πρέπει να ακολουθήσει οπωσδήποτε μετά την πρώτη συγκομιδή. Σε πρακτική βάση, από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο απαιτεί 2-3 ποτίσματα ανά 20 ημέρες, σε περίπτωση ανομβρίας.

Εχθροί – Ασθένειες: Είναι γενικά ανθεκτικό φυτό και ορισμένες φορές προσβάλλεται από αφίδες, ωίδιο και εμφανίζει σηψιρριζίες. Σε πιο ζεστές περιοχές προσβάλλεται από τετράνυχο.

Συγκομιδή – Ξήρανση: Η συγκομιδή γίνεται λίγο πριν την έναρξη της άνθισης, εποχή στην οποία η σύσταση των αιθέριων ελαίων βρίσκεται στην καλύτερη αναλογία. Μετά την έναρξη της άνθισης η σύσταση των αιθέριων ελαίων μεταβάλλεται και η ποιότητα υποβαθμίζεται. Μπορούν να γίνουν μέχρι τρεις συγκομιδές το χρόνο: η 1η στα τέλη Μαΐου, η 2η τέλος Ιουλίου–αρχές Αυγούστου και η 3η τέλος Σεπτεμβρίου, σε περίπτωση που οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν. Η ξήρανση απαιτεί μεγάλη προσοχή. Συνθήκες ξήρανσης υψηλών θερμοκρασιών (>35οC) και υψηλής ατμοσφαιρικής υγρασίας μπορούν να οδηγήσουν σε πλήρη καταστροφή της συγκομιδής.

Απόδοση – Παραγόμενη βιομάζα: Τον 1ο χρόνο, σε περίπτωση φθινοπωρινής φύτευσης, η στρεμματική απόδοση είναι έως 1.000 kg/στρ. νωπής βιομάζας, σε δύο συγκομιδές. Από τον 2ο χρόνο η απόδοση είναι 1.300 – 1.500 kg/στρ., με σχέση ξηρού και νωπού βάρους 1:3,5. Συνεπώς, η απόδοση σε ξηρή δρόγη φτάνει έως 500 kg/στρ. ετησίως. Η διάρκεια της καλλιέργειας ανέρχεται στα 6-8 χρόνια.

Αιθέρια έλαια – Βιολογικές ιδιότητες: Περιέχει αιθέριο έλαιο σε μικρή περιεκτικότητα με κύρια συστατικά κιτράλη, κιτρονελλάλη, λιναλοόλη και γερανιόλη. Χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία και στην παρασκευή ηδύποτων. Υπάρχουν διαθέσιμες κρέμες που περιέχουν εκχύλισμα του φυτού για την θεραπεία του ιού του απλού έρπητα. Γνωστά μη πτητικά συστατικά περιλαμβάνουν απλά φαινολικά οξέα, κυρίως ροσμαρινικό οξύ, καφεϊκό οξύ, χλωρογενικό οξύ, και μετριλικό οξύ, φλαβονοειδή όπως λουτεολίνη, απιγενίνη και τα παράγωγά τους, μονοτερπενικούς γλυκοσίδες, τριτερπένια, όπως ουρσολικό και ολεανολικό οξέα και τανίνες. Διαφορετικά συστατικά συμβάλλουν στις διάφορες φαρμακολογικές δράσεις του φυτού. Αποτελεί παραδοσιακό φαρμακευτικό προϊόν φυτικής προέλευσης για την ανακούφιση ήπιων συμπτωμάτων ψυχικού στρες – υπναγωγό, για συμπτωματική θεραπεία ήπιων γαστρεντερικών διαταραχών (περιλαμβανομένου του τυμπανισμού και του μετεωρισμού).

ΠΗΓΗ: Καλλιέργεια, μεταποίηση και διασφάλιση ποιότητας των ελληνικών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών: Βασικές αρχές καθετοποιημένης παραγωγής, των Δρ. Ελένη Μαλούπα, Δρ. Κατερίνα Γρηγοριάδου, Δρ. Διαμάντω Λάζαρη και Δρ. Νικόλαος Κρίγκας, Καβάλα 2013.

Σχετικά Άρθρα

Τελευταία Νέα

Κατηγορίες

Social