Περονόσπορος της πατάτας ονομάζεται η ασθένεια που προκαλείται από το μύκητα Phytophthora infestans και θεωρείται από τις σοβαρότερες ασθένειες κυρίως της πατάτας και της τομάτας, ενώ σπανιότερα μπορεί να εμφανιστεί και σε αλλά σωλανώδη φυτά.
Η ονομασία του ωομύκητα Phytophthora infestans προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «φυτό» και «φθορά», καθώς και από τη λατινική λέξη «infestans» που σημαίνει «Καταστρεπτικό», ενώ όλες μαζί (καταστρεπτική φθορά του φυτού) υποδηλώνουν το μέγεθος της καταστροφής που προκαλείται στα φυτά από το συγκεκριμένο μύκητα.
Συμπτωματολογία
Εκδήλωση συμπτωμάτων της ασθένειας μπορεί να παρατηρηθεί σε ολόκληρο το υπέργειο μέρος του φυτού εντός 3-4 ημερών από τη μόλυνση όταν οι κλιματολογικές συνθήκες είναι ευνοϊκές π.χ. θερμοκρασία 18 έως 22 βαθμούς Κελσίου. Στα φύλλα παρατηρείται αρχικά η εμφάνιση μικρών υδαρών κηλίδων, μεγέθους 1-2 χιλιοστά, σχήματος ασύμμετρο και χρώματος ωχρού μέχρι σκούρου πράσινου, οι οποίες συνήθως περιβάλλονται από ανοιχτού πράσινου χρώματος. Κάτω από ευνοϊκές συνθήκες, οι κηλίδες επεκτείνονται καλύπτοντας μεγαλύτερη φυλλική επιφάνεια χωρίς συνήθως η νεύρωση των φύλλων να αποτελεί φυσικό εμπόδιο. Με την επέκταση της προσβολής επέρχεται η νέκρωση των ιστών, οι οποίοι τελικά παίρνουν σκούρο καφέ χρώμα ή μαύρο.
Σε συνθήκες επαρκούς υγρασίας και ικανοποιητικής διαβροχής των φίλων (περίπου 10 ώρες) μπορεί να παρατηρηθεί ανάπτυξη του λευκού μυκηλίου του μύκητα στην περιφέρεια των κηλίδων κυρίως στην κάτω επιφάνεια των προσβεβλημένων φύλλων. Οι κηλίδες που αναπτύσσονται στο στέλεχος του φυτού και στους μίσχους των φύλλων έχουν χρώμα σκούρο καστανό προς μαύρο, ενώ μπορεί να παρατηρηθεί και το λευκό μυκήλιο του μύκητα. Η προσβολή των κονδύλων ξεκινά από την επιδερμίδα με την εκδήλωση σκληρή σήψης, χρώματος γκρίζου, μαύρου ή ερυθροκαστανού η οποία μπορεί να επεκταθεί 3-12 χιλιοστά προς τη σάρκα.
Επώαση των κονδύλων, σε συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας δωματίου, μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη του λευκού μυκηλίου του ωομύκητα διάστημα 24-48 ωρών. Μετέπειτα ακολουθούν δευτερογενείς μολύνσεις από πηκτίνολυτικά βακτήρια και άλλους οργανισμούς προσδίδοντας μία ιδιαίτερη έντονη οσμή. Τα αρχικά συμπτώματα της προσβολής από τον Phytophthora infestans είναι δυνατόν να μη γίνουν αντιληπτά καθότι δεν είναι ιδιαίτερα έντονα αλλά και λόγω του ότι δεν εκδηλώνονται από όλα τα φυτά μιας φυτείας.