Το άζωτο συμμετέχει στο σχηματισμό των πρωτεϊνών, των αμινοξέων, των νουκλεϊκών οξέων, των χρωστικών της χλωροφύλλης και πολλών άλλων ενώσεων οι οποίες απατώνται στους φυτικούς ιστούς.
Είναι ένα στοιχείο απαραίτητο για την ανάπτυξη και αναπαραγωγή των φυτών και η επίδραση του επί της ποσότητας των γεωργικών προϊόντων καθιστά αναγκαία την τροφοδότηση των φυτών με επαρκή ποσότητα αζώτου.
Η έλλειψη ή περίσσεια του βασικού αυτού συντελεστή της παραγωγικότητας οδηγεί σε νοσηρά φαινόμενα.
Συμπτώματα έλλειψης Ν
Η έλλειψη του αζώτου προκαλεί καθυστέρηση της ανάπτυξης και γενικά τα φυτά καθίστανται χλωρωτικά.
Τα φύλλα στα πρώτα στάδια της έλλειψης παίρνουν χρώμα κιτρινωπό ή πρασινοκίτρινο. Αργότερα μπορεί να εμφανιστούν στα παλαιότερα κυρίως φύλλα και μίσχους αποχρώσεις ερυθρωπές ή πορτοκαλόχρωμες.
Η αποφύλλωση επέρχεται αρκετά γρήγορα κατά τη διάρκεια του θέρους.
Οι πλάγιοι οφθαλμοί δεν αναπτύσσονται, η άνθηση και η καρποφορία είναι περιορισμένες λόγω της μειωμένης ζωτικότητας των φυτών.
Η ωρίμανση επιταχύνεται. Το ριζικό σύστημα αναπτύσσεται περισσότερο σε σχέση με το υπέργειο μέρος, αλλά δεν είναι πυκνό.
Τα συμπτώματα της τροφοπενίας αζώτου εκδηλώνονται αρχικά στα παλιά φύλλα.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το άζωτο κινείται με ευκολία μέσα στο φυτό, οπότε τα βλαστικά μέρη του φυτού που στερούνται το στοιχείο αυτό, το παίρνουν από τα ηλικιωμένα φύλλα.
Εξάλλου περίσσεια αζώτου προκαλεί μεγάλη ανάπτυξη, έντονα πράσινο χρωματισμό των φύλλων, οψίμιση της παραγωγής, περισσότερο άχυρο (ιδίως με έλλειψη φωσφόρου) σε σχέση με τον καρπό, πλάγιασμα των σιτηρών, μείωση της ποσότητας σε ορισμένες περιπτώσεις π.χ. μειώνεται η ποιότητα των φύλλων του καπνού, ευπάθεια στις ασθένειες, ευπάθεια στους παγετούς κλπ.
Το άζωτο υπάρχει στο έδαφος κυρίως σαν οργανικό άζωτο υπό τη μορφή πρωτεϊνών, αμινοξέων, νουκλεϊκών οξέων κ.α. μικρό δε μέρος αυτού είναι προσιτό στα φυτά.
Η ταχύτητα μετατροπής σε αφομοιώσιμη μορφή δηλαδή σε απλές ανόργανες ενώσεις και κυρίως αμμωνιακή και νιτρική, διαφέρει από έδαφος σε έδαφος.
Ως εκ τούτου ο προσδιορισμός του ολικού αζώτου ελάχιστα υποβοηθεί στον καθορισμό της κατάλληλης αζωτούχου λίπανσης.
Η δε κατανομή του αζώτου σε βάθος παρουσιάζει γενικά από τη μείωση της περιεκτικότητας σε βαθύτερα στρώματα.
Η έλλειψη του αζώτου μπορεί να εμφανιστεί σε όλους τους τύπους των εδαφών, αλλά κυρίως εκδηλώνεται σε εδάφη ελαφρά και αμμώδη, φτωχά σε οργανική ουσία και γενικά σε όξινα εδάφη.
Απώλεια των εδαφών σε άζωτο προκαλείται:
- Με τη συγκομιδή των γεωργικών προϊόντων,
- Με την έκπλυση των αζωτούχων ενώσεων (νιτρικά άλατα) σε εδάφη γυμνά βλάστησης,
- Με τη διάβρωση. Στην περίπτωση αυτή το υπέδαφος που αποκαλύπτεται δεν μπορεί να αναπληρώσει το άζωτο που χάθηκε, ούτε την οργανική ουσία η οποία βρίσκεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στο αρόσιμο μέρος του εδάφους,
- Κατά το παράχωμα οργανικής ύλης πτωχής σε άζωτο,
- Η περίσσεια υγρασίας μπορεί επίσης να προκαλέσει έλλειψη αζώτου, λόγω περιορισμένης δραστηριότητας των βακτηριδίων τα οποία καθίστανται ανίκανα να εξασφαλίσουν την αποσύνθεση της οργανικής ύλης και την υλοποίηση του αζώτου.
Η προσθήκη των κατάλληλων αζωτούχων λιπασμάτων οδηγεί γενικά σε ικανοποιητικά αποτελέσματα, πολλές φορές μάλιστα εντυπωσιακά.
Συνδυασμός χημικών λιπασμάτων και οργανικής λίπανσης (κόπρος, φυτικά υπολείμματα σε αποσύνθεση, χλωρή λίπανση κλπ) δίνει την καλύτερη λύση του προβλήματος, καθόσον οι αζωτούχες οργανικές ουσίες εκτός του ότι προσφέρουν πλήρη λίπανση στο έδαφος παράλληλα το εμπλουτίζουν σε οργανική ουσία.
Graphic design: Γραμματικού Γλυκερία
