Το τζιτζικάκι είναι µυζητικό έντοµο και προκαλεί σοβαρό πρόβλημα στο αμπέλι ιδιαίτερα στην Κρήτη. Προσβάλλει πολλά φυτικά είδη (πολυφάγο) αλλά δείχνει ιδιαίτερη προτίµηση στο αµπέλι.
Είναι είδος μεταναστευτικό. Με την βοήθεια του ανέμου μετακινείται ταχύτατα από περιοχή σε περιοχή. Το γεγονός αυτό δυσκολεύει την εκτίμηση των πληθυσμών του σε ένα αμπέλι. Συγκεντρώνονται περισσότερο στην περιφέρεια των αμπελώνων.
Εμφανίστηκαν στην Κρήτη τη δεκαετία του 80. Θεωρούνται έντομα δευτερεύουσας σημασίας. Η μετάπτωσή τους σε εχθρό κύριας σημασίας οφείλεται σε διατάραξη της βιολογικής ισορροπίας στο οικοσύστημα του αμπελώνα λόγω αλόγιστης χρήσης φυτοπροστατευτικών.
Περιγραφή – Βιολογία
• Τα τέλειο έντοµο µοιάζει µε µικρό τζιτζίκι, γι΄αυτό και «τζιτζικάκι». Είναι πράσινο χρώµα, το µήκος του περίπου 3 εκ. και µεταφέρεται από τον αέρα σε µεγάλες αποστάσεις.
• Το αυγό είναι λευκό, υαλώδες και τοποθετείται στις νευρώσεις των φύλλων. Δεν είναι ορατά επειδή τα βάζει μέσα στους ιστούς των νεαρών φύλλων, κατά μήκος των κεντρικών νευρώσεων.
• Η προνύµφη είναι επιµήκης (1-3 χιλ.), στην αρχή λευκή και µετά πράσινη, µετακινείται γρήγορα µε πλάγια κίνηση και αναπτύσσεται στην κάτω επιφάνεια των φύλλων. ∆ιαχειµάζει σε διάφορα φυτά ως ακµαίο το χειµώνα (κωνοφόρα, βάτους, κ.α.). Την άνοιξη προσβάλλει τους αµπελώνες και συµπληρώνει 3-4 γενιές το χρόνο.Ο βιολογικός του κύκλος εξαρτάται από τη θερμοκρασία, διαρκεί περίπου 2 μήνες.
Συµπτώµατα – Ζηµίες
Τα συµπτωµατα παρατηρούνται από µέσα Μάιου – αρχές Ιουνίου και κορυφώνονται µέσα Ιουλίου – αρχές Αυγούστου.
Η παρουσία γίνεται εύκολα αντιληπτή από τις νύµφες και τα εκδύµατα που βρίσκονται στην κάτω επιφάνεια του φύλλου. Τα πρώτα συµπτώµατα εκδηλώνονται στα φύλλα και παρατηρείται περιφερειακός µεταχρωµατισµός του ελάσµατος που εξαπλώνεται στις µεσονεύριες περιοχές. Τα φύλλα κατσαρώνουν µοιάζουν µε καψαλισµένα και η φωτοσυνθετική τους επιφάνεια µειώνεται σηµαντικά. Οι βλαστοί
δεν αναπτύσσονται κανονικά και παραµορφώνονται ενώ η ξυλοποίηση των κληµατίδων είναι ατελής και τα σταφύλια ωριµάζουν δύσκολα.
Αντιμετώπιση
Έχει πολλούς φυσικούς εχθρούς που ελέγχουν ικανοποιητικά τους πληθυσμούς του. Αναπτύσσει εύκολα ανθεκτικότητα στα φυτοφάρμακα. Για τους λόγους αυτούς η χρήση εντομοκτόνων στο αμπέλι πρέπει να είναι η απολύτως αναγκαία. Η αντιμετώπιση στοχεύει στα νεαρά στάδια (νύμφες) και οι χρόνοι αντιμετώπισης υπολογίζονται με κίτρινες κολλητικές παγίδες αλλά κυρίως με δειγματοληψίες. Στις χρωμοπαγίδες καταγράφονται οι συλλήψεις των τέλειων εντόμων (πτερωτά). Συνήθως η αντιμετώπιση τοποθετείται χρονικά 2-3 εβδομάδες περίπου μετά το μέγιστο των συλλήψεων στις χρωμοπαγίδες με όριο επιζημιότητας τα 200-250 άτομα ανά εβδομάδα ή οι συνεχόμενες αυξημένες εβδομαδιαίες συλλήψεις. Στις δειγματοληψίες ελέγχονται κάθε φορά 50-100 φύλλα, 1 φύλλο ανά πρέμνο. Ο έλεγχος γίνεται σε φύλλα που βρίσκονται στο μέσο του βλαστού έως και δυο φύλλα πριν την κορυφή. Μετρούνται οι νύμφες (άπτερα άτομα) που υπάρχουν στην κάτω επιφάνεια τους. Το όριο επιζημιότητας που δικαιολογεί διαχείριση των πληθυσμών είναι 50 – 100 άτομα στα 100 φύλλα.
Graphic design: Γραμματικού Γλυκερία
