Opuntia ficus-indica, Cactaceae
Προέλευση: Μεξικό. Καλλιεργείται στο Μεξικό (τα 2/3 της παγκόσμιας παραγωγής) αλλά αρκετά και στην Ιταλία και Ισπανία. Επεκτείνονται οι οργανωμένες φυτεύσεις στην Ελλάδα (το 2015 είχαμε 1100 στρέμματα). Πολύ ευαίσθητο στον παγετό. Αναπτύσσεται σε όλα τα εδάφη.
Περιγραφή: Κάκτος με crassulacean acid metabolism. Βλαστούς τροποποιημένους σε κλαδόφυλλα με κατά θέσεις ακάνθους. Τα νεαρά κλαδόφυλλα είναι εδώδιμα από ανθρώπους και ζώα. Αναπτύσσεται άριστα στις πιο άγονες και ξηρές περιοχές, και σε ασβεστούχα εδάφη, ενώ είναι απαραίτητη η καλή στράγγισή τους. Με κλάδεμα μπορεί να διαμορφωθεί σε δέντρο. Τα αληθινά φύλλα είναι πολύ μικρά και πέφτουν σύντομα μετά την εμφάνιση τους. Ανανεώνει το ριζικό του σύστημα κάθε έτος αφήνοντας πολύτιμη οργανική ουσία στο έδαφος. Άνθη μεγάλα εμφανίσιμα αλλά εφήμερα παρουσιάζονται πάνω δε βαθουλώματα (εκεί βρίσκονται και οι βλαστοφόροι οφθαλμοί για τα νέα κλαδόφυλλα) στα ετήσια κλαδόφυλλα το Μάιο – Ιούνιο.
Ο καρπός είναι ράγα, έχει φλοιό και σάρκα χρώματος πορτοκαλί ή κόκκινου ή κίτρινου – λευκού στην ωρίμανση και φέρει κατά θέσεις ακάνθους.
Συγκομιδή από τα μέσα Ιουλίου έως μέσα Σεπτεμβρίου. Παραγωγή 100 – 200 φρούτα ανά φυτό με φύτευση 5 m x 5 m.
Πολλαπλασιασμός: με μοσχεύματα τα κλαδόφυλλα ενός ή δύο ετών. Mε τα ετήσια κλαδόφυλλα του, αφού μετά την κοπή αφεθούν να στεγνώσουν λίγο. Ή και τμήματα κλαδόφυλλων. Τον Απρίλιο – Μάιο.
Φύτευση: από 3-5 μ σε τετράγωνα ή γραμμικά και διαμόρφωση σε ‘δέντρο’ με κορμό.
Κλάδεμα: μόνο αφαίρεση ζημιωμένων και άρρωστων τμημάτων το Μάρτιο και Απρίλιο.
Λίπανση – Άρδευση: Λίπανση σε αναλογία 10Ν-6Ρ-12Κ κιλά ανά στρέμμα ετησίως την Άνοιξη και νωρίς το Καλοκαίρι. Άρδευση με σταγόνες βελτιώνει την παραγωγικότητα και ιδιαίτερα στην όψιμη παραγωγή. Κανονικότητα στην άρδευση για αποφυγή σχισμάτων στον καρπό.
Ζιζάνια: προσοχή στις αναμοχλεύσεις και αποφυγή τους τη θερινή περίοδο γιατί το ριζικό σύστημα είναι επιπόλαιο και θα ζημιωθεί με αρνητικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη των καρπών.
Οψίμιση παραγωγής: Αφαίρεση των ανθέων αμέσως μετά την άνθιση (μαραμένα ανθικά μέρη επί του καρπιδίου) και συγχρόνως των εμφανιζόμενων νεαρών κλαδόφυλλων. Τα ετήσια κλαδόφυλλα ωθούνται έτσι να παράγουν άνθη τον Ιούλιο και οι καρποί ωριμάζουν τον Οκτώβριο – Νοέμβριο.
Συλλογή και συντήρηση καρπών: Συλλογή με μαχαιράκι για να αφαιρεθεί και μικρό τμήμα του κλαδόφυλλου, όταν ο καρπός έχει το χαρακτηριστικό χρώμα της ποικιλίας και στην κορυφή (υπολείμματα άνθους) είναι ελαφρά πρασινωπός. Ακολουθεί αποχνούδωση (αγκάθια) με βούρτσες και νερό. Συντηρούνται έως και 30-40 ημέρες στους 6-9 °C και 95%. Πωλούνται συσκευασμένα σε δισκάκια, αφού αφαιρεθούν τα αγκάθια.
ΕΙΔΙΚΗ ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ, ΝΑΝΟΣ Δ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ