Ολοένα και πιο έντονο είναι το πρόβλημα της ανομβρίας στα ελαιόδεντρα ολόκληρης της χώρας. Οι εικόνες που αντικρίζει κανείς δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη χρονιά φέτος για την ελαιοκαλλιέργεια. Να υπενθυμίσουμε τις πολύ χαμηλές τιμές καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους για το ελαιόλαδο φέτος, αλλά και του πολύ μεγάλου προβλήματος της μη διάθεσης της επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών, που εντείνει την ανησυχία των παραγωγών για τη νέα χρονιά. Μέσα σε όλα αυτά έρχεται να συμπληρώσει το παζλ της κακοτυχίας και ο καύσωνας του μήνα Μαΐου που ξεπέρασε τους…..40°C!
Οι ιδανικές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της άνθησης είναι 18-20°C και κατά την καρπόδεση 20-22°C. Η αρίστη θερμοκρασία από την καρπόδεση μέχρι την έναρξη ωρίμανσης του καρπού κυμαίνεται από 22-25°C. Εύρος θερμοκρασιών λοιπόν που απέχει κατά πολύ απ τις φετινές τιμές.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά το καλοκαίρι που ακολούθησε δεν ήρθε με τους καλύτερους οιωνούς. Στη Μεσσηνία παραδείγματος χάριν, σε έναν νομό που έχει πληγεί αρκετά απ την ξηρασία φέτος, η συνολική βροχόπτωση τον μήνα Αύγουστο είναι 11.3 mm βροχής. Αναφερόμαστε στον μήνα αυτόν γιατί ο μήνας αυτός συμπέφτει με τη σκλήρυνση του ενδοκαρπίου του πυρήνα της ελιάς και τα ελαιόδεντρα χρειάζονται εδαφική υγρασία για να απορροφήσουν στοιχεία βασικά της διαδικασίας αυτής όπως το Άζωτο (Ν). Ο καρπός σε πολλές περιοχές τις Ελλάδας μέχρι στιγμής δεν έχει αποκτήσει το κανονικό του μέγεθος. Παραμένει μικρός, συρρικνωμένος με ορατά τα σημάδια της δίψας. Τα δε φύλλα, κίτρινα με έντονη φυλλόπτωση επίσης. Όσοι παραγωγοί πάλι καθυστέρησαν τη λίπανση στους ελαιώνες τους για τέλη Ιανουαρίου έως και Φλεβάρη, λόγω του ότι και τους μήνες αυτούς το ύψος βροχής κυμάνθηκε σε πολύ χαμηλές τιμές, είχαμε αποτυχία του αποτελέσματος της εφαρμογής αυτής.
Καθώς το φαινόμενο αυτό παρατηρείται όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια ένας παραγωγός τι πρέπει να κάνει λοιπόν;
Μέσω τις φυλλικής επιφάνειας το δέντρο φωτοσυνθέτει και διαπνέει. Δύο πολύ βασικές λειτουργίες που κρατάνε το δέντρο στη ζωή αλλά κι εμάς μαζί λόγω του οξυγόνου που απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα. Η διαπνοή είναι εκείνη που απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα μέσω των φύλλων μεγάλες ποσότητες νερού. Άρα λοιπόν μειώνοντας τον όγκο φυλλώματος στα δέντρα μας μειώνουμε και τις ποσότητες νερού που φεύγουν μέσω αυτών. Σωστά κλαδέματα λοιπόν ανάλογα με την περιοχή που βρίσκονται τα δέντρα μας θα τα βοηθήσουν να επηρεαστούν λιγότερο.
Ξεκινήσαμε όπως βλέπετε με προληπτικά μέτρα, γιατί η πρόληψη πάντα είναι καλύτερη από τη θεραπεία. Η σημαντικότητα της άρδευσης είναι σε όλους μας γνωστή. Πέραν από ζωτικής σημασίας για τα δέντρα, στην ελιά συγκεκριμένα μαζί με σωστή λίπανση μειώνει το πρόβλημα της παρενιαυτοφορίας. Η ελιά καρποφορεί σε βλαστό παρελθόντος έτους, άρα παρουσία εδαφικής υγρασίας η αρδευόμενη ελιά εκπτύσσει μεγαλύτερους βλαστούς που θα καρποφορήσουν την επόμενη χρονιά σε σχέση με τις μη αρδευόμενες.
Πως όμως πρέπει να γίνεται μια σωστή άρδευση;
Σημαντικό είναι το κάθε δέντρο να ποτίζεται από πολλές πλευρές και όχι σε μία, ενώ οι αγρότες θα πρέπει να πειραματιστούν με το πότισμα κάθε χωραφιού για να καταλάβουν πόσα κυβικά πέφτουν ωριαία και να προσαρμόσουν το ποτιστικό τους σύστημα ανάλογα με τον τύπο του εδάφους. Θα πρέπει να αποφεύγονται κατά την άνθηση επεμβάσεις που αυξάνουν την καρπόδεση στα δέντρα μας εάν δεν έχουμε την δυνατότητα άρδευσης ή αν δεν είναι σε εδάφη που διψάνε λιγότερο.
Η χρήση στα φύλλα μέσω ψεκασμού ουσιών όπως η καολίνη έχει δείξει σε θερμομετρήσεις να μειώνει σημαντικά τη θερμοκρασία και τη διαπνοή στα ελαιόδεντρα. Τέλος διαφυλλικοί ψεκασμοί με σκευάσματα Γλυκίνης, Μπεταΐνης η άλλων αμινοξέων που μειώνουν το θερμικό στρες δείχνουν επίσης πολύ καλά αποτελέσματα σε συνδυασμό με καλλιεργητικές πρακτικές.
Η ελιά έχει επιβιώσει και έχει αντέξει στον τόπο αυτό χιλιάδες χρόνια, το δέντρο της Αθηνάς έχει αφήσει το αποτύπωμά του στη χώρα μας, στην παράδοση μας, στην οικονομία μας, στην κουζίνα μας, στη διατροφή μας, στην υγεία μας. Ας το προσέξουμε λοιπόν και εμείς, του αξίζει!!!
